Zbieraj, segreguj, oczyszczaj

W ostatnich latach problem odpadów stał się jednym z największych wyzwań dla wielu gmin w Polsce. Wzrost produkcji śmieci wymusza wprowadzanie skutecznych działań mających na celu ich ograniczenie oraz właściwą segregację. Gmina Parzęczew, w ramach walki z tym problemem, od czterech lat organizuje „Akcję Reakcję”. Z artykułu dowiecie się m.in. na czym dokładnie polega ta inicjatywa oraz jak reagują mieszkańcy na wprowadzone zmiany, które mają na celu ochronę środowiska oraz zapewnienie czystości w gminie.  

Okiem organizatorów 

Po Świętach Wielkanocnych rozpoczęła się czwarta edycja „Akcji Reakcji”. O celu tej inicjatywy oraz jej wpływie na lokalne środowisko opowiedziała nam Magdalena Wasiak – pracownica Urzędu Gminy w Parzęczewie, która była jedną z koordynatorek tego przedsięwzięcia. 

Jaki jest cel „Akcji Reakcji” organizowanej w naszej gminie? 

Głównym celem jest włączenie mieszkańców sołectw z terenu gminy Parzęczew do aktywnego udziału w dbanie o stan środowiska naturalnego naszej gminy oraz kształtowanie postaw proekologicznych wśród dzieci i młodzieży.  

Czy akcja stanowi część międzynarodowego projektu FRONTSH1P? 

„Akcja Reakcja” jest coroczną inicjatywą promującą dbanie o stan środowiska naturalnego, która jest organizowana na terenie gminy Parzęczew od 2019 roku. W tym roku hasłem przewodnim akcji było promowanie poszanowania zasobów i efektywnej segregacji, unikanie tworzenia odpadów oraz uświadomienie i propagowanie faktu, że z każdą rzeczą można postępować tak, aby zapewnić jej drugie życie. W związku z powyższym przesłanie tegorocznej akcji nawiązuje do założeń projektu FRONTSH1P, którego gmina jest beneficjentem. 

Jakie przemiany mogą nastąpić dzięki udziałowi mieszkańców gminy w dbaniu o środowisko? 

Dzięki zaangażowaniu lokalnej społeczności w utrzymanie estetyki ich najbliższej okolicy mieszkańcy mają większą świadomość swojego wpływu na środowisko i ilości odpadów wytwarzanych podczas codziennych czynności. Dzięki tego typu inicjatywom okoliczne lasy, pola, tereny przydrożne stają się czystsze, a wypoczynek i rekreacja mogą być przyjemniejsze. 

Czy coroczna „Akcja Reakcja” pomaga dbać o środowisko w naszej gminie? 

Co roku udaje się zebrać około 15–20 ton odpadów, co znacznie przyczynia się do poprawy stanu środowiska w naszej gminie. Trzeba zaznaczyć, że z roku na rok docieramy w coraz dalsze tereny, gdzie śmieci wyrzucono już dawno temu. Zbieramy sporo butelek plastikowych i szklanych, głównie po alkoholu, ale także pozostałości odpadów budowlanych, zużyte opony oraz śmieci typu opakowania po jedzeniu wyrzucane na pobocza przez okna samochodów. 

Czy można powiedzieć, że mieszkańcy gminy wytwarzają mniej odpadów w stosunku do poprzednich lat? 

Ilość odpadów komunalnych wytwarzanych na terenie gminy Parzęczew systematycznie rośnie, co może być efektem programów społecznych i wzrostem zamożności społeczeństwa oraz związanej z tym rosnącej konsumpcji. Gmina Parzęczew poprzez promowanie idei gospodarki obiegu zamkniętego oraz prawidłowej selektywnej zbiórki odpadów komunalnych dąży do ograniczenia ilości wytwarzanych odpadów komunalnych oraz wzrostu udziału odpadów selektywnie zebranych u źródła. Można przecież niepotrzebne nam rzeczy, które trafiłyby do pojemnika na odpady, przekazać innym, którzy właśnie ich potrzebują, albo oddać je jako odpady do punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych. W Polsce średnia ilość odpadów wytwarzanych na 1 mieszkańca wynosi 358 kg, w gminie Parzęczew w 2022 roku było to 300,5 kg/os./rok. Priorytetowym zadaniem dla gminy Parzęczew na lata następne będzie uświadamianie mieszkańców gminy w zakresie prawidłowego gospodarowania odpadami komunalnymi w celu ograniczenia ich ilości, a także wspieranie idei gospodarki obiegu zamkniętego. 

W ostatnich miesiącach aplikacja EcoHarmonogram się rozwinęła. Jaki to może mieć wpływ na dbanie o środowisko w naszym regionie i nie tylko? 

Aplikacja EcoHarmonogram została rozszerzona o moduł GOZ – Gospodarka w obiegu zamkniętym, a w nim znajduje się wiele ciekawych inspiracji i rozwiązań dotyczących tego, jak ograniczyć ilość odpadów. Od 1 kwietnia 2023 roku w naszej aplikacji EcoHarmonogram, w module GOZ, udostępniamy mieszkańcom gminy Parzęczew nową platformę o nazwie „Oddaj/Wymień”. Na platformie można umieszczać ogłoszenia dotyczące wymiany lub oddania zbędnych rzeczy. Mieszkańcy w łatwy sposób mogą pozbyć się niepotrzebnych przedmiotów, robiąc miejsce w szafie, garażu, pawlaczu i jednocześnie wspierając naszą planetę. Zachęcamy wszystkich mieszkańców do zainstalowania aplikacji mobilnej oferującej nie tylko harmonogram wywozu poszczególnych rodzajów odpadów, ale również zasady ich prawidłowej segregacji, informacje o PSZOK-u oraz gospodarce obiegu zamkniętego. Dodatkowe moduły w aplikacji kształtują świadomych ekologicznie mieszkańców poprzez propozycje wdrażania w życie tzw. filozofii „zero waste” oraz odpowiedzialnego korzystania z wytworzonych produktów.  

Okiem sołtysa 

W przeprowadzeniu „Akcji Reakcji” ważną rolę odgrywają sołtysi. – Sołtys ma za zadanie spiąć społeczność. Aby akcja się udała, musi dotrzeć do każdego indywidualnie, nie tylko telefonicznie – wyjaśnia Antoni Barański, sołtys Trojan. 

Udało nam się dowiedzieć, jak przebiegała tegoroczna edycja „Akcji Reakcji” w Trojanach. – Akcja w sołectwie rozpoczęła się od telefonów do każdej rodziny mieszkającej na moim terenie, po to, aby zapytać, czy będą brały w niej udział – relacjonuje Antoni Barański. – Po ustaleniu szczegółów, w umówionym terminie przyjeżdżałem z określoną liczbą rękawiczek i worków. Na miejscu informowałem rodzinę o najważniejszych punktach regulaminu i sposobie realizacji takiej akcji. We wsi Trojany zazwyczaj sprzątanie odbywało się w grupie dwóch albo trzech rodzin lub – jeśli rodzina jest większa – w gronie tylko tej jednej rodziny. W tym roku akcja w sołectwie była podzielona na dwa etapy – sprzątanie okolic posesji oraz sprzątanie Borszyńskiego lasu we współpracy z naszym zaprzyjaźnionym sołectwem Borszyn (towarzyszyło nam hasło „Jesienią zbieramy grzyby, wiosną sprzątamy las”). Główna część akcji zakończyła się grillem, pogawędką oraz wspólną zabawą – opowiada sołtys Trojan. 

W rozmowie z sołtysem Barańskim zapytaliśmy również o to, czy trudno jest zebrać grupę aktywistów chętnych do udziału w tej akcji. – Zawsze w takim działaniu jest pewna trudność, aby doprowadzić do tego, żeby w przedsięwzięciu uczestniczyła większa liczba osób. Trzeba wykazać się spontanicznym podejściem do sprawy, trzeba przekonać ludzi, że mnie na tym zależy. Ja w swoim sołectwie widzę wielką rolę zaangażowania dzieci i młodzieży w taką akcję – podkreśla sołtys Trojan.  

Okiem mieszkańców

W czasie rozmów z mieszkańcami gminy Parzęczew pytaliśmy między innymi o to, czy akcja, w której brali udział, ma na celu dbanie o nasze lokalne środowisko. 

– Raczej tak. Poprzez zaangażowanie mieszkańców, edukację społeczną i konkretną działalność ekologiczną, możemy wspólnie tworzyć bardziej zrównoważone i przyjazne dla naszej planety miejsce do życia – powiedziała nam jedna z uczestniczek. Inny aktywista tłumaczył, dlaczego zdecydował się na udział w tej inicjatywie: – Chcieliśmy zrobić coś dobrego dla Ziemi, posprzątać okolicę zaśmieconą przez innych – mówił. 

W rozmowach z uczestnikami akcji pojawił się też temat aplikacji EcoHarmonogram. Okazało się, że nie wszyscy mieszkańcy wiedzą, że jest ona dostępna w naszej gminie. – Nie, nie wiedziałem, ale świetnie to wiedzieć, oczywiście że sobie ją zainstaluję – mówili niektórzy pytani.

Aplikację EcoHarmonogram można pobrać na platformie AppStore i w sklepie Google Play.

Więcej zdjęć z akcji w sołectwie Trojany można znaleźć tutaj:

Jesteście ciekawi, jak było w innych sołectwach?